635990063863127503نشانگان رینود(به انگلیسی: Raynaud’s disease) در دانش پزشکی به کاهش چشمگیر جریان خون در رگ‌های دست یا پا و به یکی از علت‌های سرمای شدید و یا احساسات آنی و بنابراین در اثر فعالیت واگ یا سیستم سمپاتیک٬ ممکن است اتفاق افتد. پدیده رینود یک اختلال دستگاه گردش خون است که به‌عنوان عارضه‌ای از سایر بیماری‌ها بروز می‌کند. هر دو اختلال مذکور شریان‌های کوچک دست و پا را درگیر ساخته و در هر دو جنس دیده می‌شوند ولی در خانم‌های سنین ۴۰-۲۰ سال شایعترند

بیماری رینود شرایطی است که طی آن قسمت‌هایی از بدن مانند انگشتان دست و پا، نوک بینی و گوش‌ها بی‌حس و سرد می‌شوند. در رینود عروق خونی انگشتان دست و پا، بینی و گوش درگیر می‌شوند.

استرس و سرما از جمله عوامل مستعد کننده بیماری هستند. این بیماری میان زنان شایع‌تر است.

اگر چه می‌توان این مشکل را کاهش داد، اما درمان آن با توجه به شدت و شرایط متفاوت است.

نشانه‌های بیماری

رینود چیزی بیش از احساس سرما در دست و پاست و با سرمازدگی نیز تفاوت دارد. علائم آن نیز با توجه به شرایط بیماری، شدت و مدت زمان آن متفاوت است. اما علائمی شایع در این بیماری وجود دارند از جمله سردی انگشتان دست و پا، تغییر رنگ پوست در واکنش به سرما یا استرس، احساس سوزش و کرختی به دنبال گرم کردن یا از بین رفتن استرس.

هنگامی که با این مشکل روبه‌رو می‌شوید، نواحی درگیر ابتدا سفید می‌شوند. سپس کبود شده و احساس کرختی و سرما می‌کنند. البته این حالات و شرایط برای همه افراد یکسان نبوده و لازم نیست همه به یک صورت این مشکل را تجربه کنند.

گاهی اوقات با شروع مشکل، تنها یک یا دو انگشت درگیر می‌شود و لزوما نیز همیشه به یک حالت بروز نمی‌کند. اگرچه رینود اغلب، انگشتان دست و پا را درگیر می‌کند، اما سایر اندام‌ها مانند بینی، لب و گوش‌ها هم ممکن است درگیر شوند. البته لازم به یادآوری است، حمله رینود ممکن است کمتر از یک دقیقه طول بکشد یا ساعت‌ها ادامه پیدا کند.

افرادی نیز رینود را همراه با دیگر بیماری‌ها تجربه خواهند کرد و به همین دلیل نشانه‌هایی مرتبط با بیماری زمینه‌ای نیز خواهند داشت.

در حقیقت پزشکان رینود را به دو دسته اولیه و ثانویه تقسیم می‌کنند. در رینود ثانویه سایر بیماری‌ها زمینه‌ساز بروز این اختلال هستند.

علل بروز رینود

پزشکان به درستی علت حملات رینود را نمی‌دانند، اما به نظر می‌رسد رگ‌های خونی دست و پا در برابر هوای سرد یا استرس واکنش نشان دهند.

عواملی وجود دارند که احتمال بروز رینود اولیه را افزایش می‌دهند از جمله:

*‌ جنسیت: رینود زنان را بیش از مردان درگیر می‌کند.

*‌ سن: اگرچه در هر سنی ممکن است این شرایط به وجود آید، اما رینود در سنین بین 15 تا 30 سال بیشتر پیش می‌آید.

*‌ محل زندگی: افرادی که در مکان‌های سرد زندگی می‌کنند، بیشتر در معرض این شرایط خواهند بود.

*‌ سابقه خانوادگی: حدود یک سوم افرادی که رینود را تجربه می‌کنند، یکی از اعضای درجه یک خانواده‌شان هم به این مشکل مبتلاست.

عواملی هم سبب بروز رینود ثانویه خواهد بود:

*‌ بیماری‌هایی خاص: ممکن است سبب بروز مشکل شود.

*‌ مشاغل خاص: به عنوان مثال کارهایی که ضربات تکراری و دائمی دارند.

*‌ قرار گرفتن در معرض موادی خاص: سیگار کشیدن و استفاده از داروهایی که رگ‌های خونی را تحت تاثیر قرار می‌دهند نیز ممکن است خطر ابتلا به رینود را افزایش ‌دهند.

شیوه زندگی برای کاهش مشکلات

با به کارگیری شیوه‌هایی ساده می‌توانیم حملات رینود را کاهش دهیم و احساس بهتری داشته باشیم؛ به عنوان مثال ترک سیگار، ورزش منظم، کنترل استرس، محافظت از دست‌ها و پاها و کاهش عوامل ایجاد خطر از جمله این موارد هستند.

اگر حمله ایجاد شد، چه کار باید کرد؟

اولین و مهم‌ترین اقدامی که در این موقعیت باید انجام شود گرم نگه داشتن دست، پا یا هر عضو درگیری است، بنابراین به محیطی گرم‌تر بروید و دستان خود را زیر بغل تان بگذارید تا گرم شوند. انگشتان دست و پای خود را تکان دهید. آب ولرم – نه داغ – روی انگشتان خود بریزید و آن ها را ماساژ دهید.

اگر شرایطی استرس آفرین موجب بروز این مشکل شده، بهتر است با ترک محیط و آرام کردن خود، مشکل را بهبود بخشید.

پیشگیری

رینود پدیده‌ای است که می‌توانید جلوی آن را بگیرید :

– زمانی که بیرون از خانه و در محیط باز هستید، لباس گرم و مناسب بپوشید.

– در فصل زمستان استفاده از شال، دستکش، جوراب، کلاه و چکمه را فراموش نکنید.

– داخل خانه و در فضای بسته هم مراقب باشید؛ به عنوان مثال، هنگامی که از داخل یخچال یا فریزر مواد غذایی را خارج می‌کنید، بهتر است از دستکش استفاده کنید.

– در نهایت اگر امکانش را دارید، برای زندگی به مکانی با آب و هوای معتدل ‌تر بروید.

مترجم: نیلوفر اسعدی بیگی

منبع : Mayoclinic.com